Sly Stone behoorde tot de meest invloedrijke muzikanten uit de popgeschiedenis. De gisteren op 82-jarige leeftijd overleden funkpionier maakte vanaf eind jaren zestig furore met zijn band Sly & The Family Stone, die niet alleen meerdere meesterlijke albums maakte (o.a. Stand!, There’s A Riot Goin’ On), maar ook live een absolute sensatie was. Geen beter bewijs daarvan dan de documentaire Summer Of Soul, die enkele jaren geleden op Disney+ verscheen. Naar aanleiding van die release blikte Lust For Life met drummer Greg Errico terug op zijn tijd met de baanbrekende band.
“De tijd doet rare dingen met je herinneringen”, glimlacht Greg Errico. “Heel lang wist ik zeker dat het Harlem Cultural Festival enkele weken na Woodstock had plaatsgevonden. Het was echter juist drie weken daarvoor, eind juli 1969. Ook staat me niet meer helder voor de geest welke andere artiesten ik gezien heb. De set van Nina Simone kan ik me nog wel goed herinneren. Een heel intens optreden – wat een vrouw was dat toch! Ik zie ook de massa waar we voor optraden nog voor me, gezichten zover mijn blik maar reikte. Het was een heel bijzonder festival. Raar dus dat het lang zo vergeten kon worden.”
Het Harlem Cultural Festival werd al sinds 1967 georganiseerd, met als doel om de Afrikaans-Amerikaanse cultuur te promoten. Vanaf het begin stond de zwarte muziek daarbij centraal. In 1969 vond het festival plaats in juli, verspreid over een paar weekends, in het Mount Morris Park in Harlem, New York. Tussen de driehonderd- en vierhonderdduizend bezoekers kwamen af op het affiche met daarop onder anderen Stevie Wonder, B.B. King, Nina Simone, The 5th Dimension, The Staple Singers, The Chambers Brothers en dus Sly & The Family Stone.
Bijna bij het grofvuil
“Woodstock werd vooral zo belangrijk dankzij de film en de platen die later verschenen”, vervolgt de drummer. “Van het Harlem Cultural Festival waren ook opnames gemaakt. Dat was ook bepaald geen geheim. De opnames van Sly & The Family Stone heb ik vijftig jaar in mijn bezit gehad, met tijdcodes en al. Er was alleen lang geen belangstelling voor. Ook speelden er allerlei juridische kwesties. Net op tijd zijn de oorspronkelijke filmrollen van alle optredens gered, want ik begreep dat ze bijna bij het grofvuil gezet waren.”
Het ruwe materiaal werd uiteindelijk tot een documentaire verwerkt door Ahmir ‘Questlove’ Thompson van hiphopband The Roots. Summer Of Soul (…Or, When The Revolution Could Not Be Televised), zoals het resultaat voluit heet, verscheen begin vorig jaar. De film werd unaniem juichend onthaald vanwege de opzet en de interviews, maar vooral vanwege de muziek. De wereld kon eindelijk kennismaken met de geweldige optredens van die dagen in het park in Harlem. De documentaire won al tientallen awards, terwijl er nog handenvol andere nominaties uitstaan, waaronder een Grammy. Errico, die zelf ook voor de docu geïnterviewd werd, is er bijzonder tevreden mee. “Questlove was de ideale man om dit project te voleinden”, knikt hij. “Wat er die dagen gebeurde, heeft hij geweldig in beeld gebracht.”
Alleskunner
Het Harlem Cultural Festival was voor Sly & The Family Stone een van de hoogtepunten van wat toch al een topjaar voor ze was. “We waren in 1966 met de band begonnen. Het was een groep zoals die alleen uit San Francisco kon komen. Dat was toen al een stad waar alles vrijer was dan elders in Amerika. De kloof tussen de rassen was er veel minder diep. Sly Stone verpersoonlijkte die openheid als geen ander. Hij was naast muzikant ook een gevierd dj. Tijdens zijn radioshows draaide hij The Beatles en The Rolling Stones naast de soul en rhythm & blues. In die tijd was dat heel ongebruikelijk. Sly was daarnaast in dienst bij een platenlabel, waar hij ook rockbands produceerde alsof dat de gewoonste zaak van de wereld was. En hij was muzikant. Sly leek alles te kunnen.”
‘A whole new thing’
In 1966 was Greg zelf lid van Freddie & The Stone Souls, de groep van gitarist en broer Freddie Stone. Sly probeerde aan de bak te komen met Sly & The Stones. “Nog in datzelfde jaar besloten we de groepen samen te voegen. Zo kwam ik dus ook in de band terecht met Cynthia Robinson, die zo geweldig trompet speelde. Later kwamen ook zangeres en toetsenist Rose Stone en bassist Larry Graham bij Sly & The Family Stone – zoals we ons uiteindelijk zijn gaan noemen. Ik herinner me dat we tijdens de eerste repetities vooral gepraat hebben. Als multiraciale band waren we iets bijzonders, realiseerden we ons. We hebben vooral veel gesproken over onze achtergronden. Hoe we als zwarte en witte mensen tegen allerlei thema’s aankeken. Het waren interessante tijden.”
Het debuut met de veelzeggende titel A Whole New Thing verscheen al in 1967 op het Epic-label, waar de groep dankzij de machtige platenbaas Clive Davis terecht was gekomen. Het publiek reageerde aanvankelijk wat onwennig op de revolutionaire mix van funk, soul, rock en psychedelica. Het kwartje viel echter begin 1968 met de uitgelaten hitsingle Dance To The Music en het gelijknamige tweede album. Nog datzelfde jaar volgde de derde plaat Life. Opvolger Stand!, die alweer in mei 1969 in de winkel lag, ontpopte zich met songs als Everyday People, Don’t Call Me Nigger, Whitey en I Want To Take You Higher tot het beste album dat Sly & The Family Stone uit zou brengen.
Woodstock
Luttele weken na het optreden in Harlem wachtte alweer een volgend festival: Woodstock. “Ze moesten ons overhalen”, zegt Greg Errico daar nu over. “Als muzikanten speelden we destijds niet graag op festivals. Je kon nooit soundchecken, moest het vaak doen met geleende apparatuur en de podia waren zelden afgeschermd. De helft van de tijd stond je in de regen te spelen. Maar we zijn gelukkig toch gegaan. Ik weet nog dat we er in een helikopter naartoe vlogen – zo’n ding met open zijkanten dat destijds ook boven Vietnam vloog. Ik heb doodsangsten uitgestaan, maar het bezorgde me wel een mooi panorama van het publiek. Allemachtig, wat waren daar veel mensen.”
Achter de schermen kwam de band in de typische festivalchaos terecht. “We zouden 16 augustus spelen. ‘s Avonds. Om de zoveel tijd bonkte organisator Michael Lang op de deur van onze trailer, of het erg was om het optreden een uurtje uit te stellen. Zo was het uiteindelijk in de ochtend van de zeventiende dat we eindelijk het podium op konden. Het publiek lag natgeregend en uitgeput in de slaapzakken. Wij zaten er zelf ook helemaal doorheen. Waar we het vandaan haalden weet ik niet meer, maar we hebben ons toch volledig gegeven, met de moed der wanhoop. Toen we klaar waren, wist ik ook wel dat we iets bijzonders neergezet hadden.”
Nauwelijks profijt
Dat had de band zeker. Vooral de hypnotiserende versie van I Want To Take You Higher ging de historie in als een van de absolute hoogtepunten van Woodstock. De in extase verkerende Sly Stone zorgde ook voor een prachtig visueel moment in de film, die in 1970 in talloze bioscopen te zien was. Het festival, samen met de soundtrack en de documentaire, bezorgde Sly & The Family Stone de definitieve doorbraak naar het grote publiek. De tragiek was alleen dat de groep daar nauwelijks van profiteerde. In de loop van 1969 raakte vooral Sly steeds verder in de greep van de harddrugs.
“Niet lang na Woodstock maakte hij bekend naar Los Angeles te verhuizen”, weet Errico nog. “Achteraf gezien was dat het begin van het einde. De drugs werden belangrijker en hij belandde daar in bedenkelijke kringen, van drugsdealers en andere criminelen. De sfeer sloeg om. Alles werd heel grimmig. Dat dreef de band uit elkaar, met als gevolg dat hij het album There’s A Riot Goin’ On vrijwel alleen afmaakte. Het had ook een negatieve impact op de optredens. Steeds vaker kwam Sly niet opdagen. En als hij er wel was, bleek hij vaak nauwelijks in staat om te spelen.”
Chaos
Dan was er nog de druk van buitenaf. De band had niet alleen te maken met onbegrip uit de conservatieve, witte hoek. Terwijl in 1970 de maatschappelijke verhoudingen verder verhardden, eiste de Black Panther Party – de militante Afro-Amerikaanse burgerrechtenorganisatie – van Sly dat zijn band volledig zwart moest worden. De zanger gaf niet toe, maar zijn groep was vanzelf al uit elkaar aan het vallen. In 1971 stapte Greg Errico op, vooral vanwege de inmiddels welig tierende chaos rond de band. Na een volledig uit de hand gelopen ruzie met Sly vertrok een jaar later ook bassist Larry Graham.
In de periode die volgde, was Sly & The Family Stone eigenlijk alleen in naam een groep. Op een enkele opleving na stelden de albums die de frontman op gezette tijden afleverde weinig meer voor. Uiteindelijk verdween Sly Stone zelfs volledig uit beeld. Errico zette zijn loopbaan voort, vooral als sessiedrummer. Zo speelde hij mee op albums van onder anderen Carlos Santana, de onlangs overleden Betty Davis, Hubert Laws en Jerry Garcia. Hij scharrelde ook regelmatig wat ex-leden van zijn oude groep bij elkaar om als The Stone Band op te treden.
Grondleggers
Niet alleen deze tribute-optredens zorgden ervoor dat de groep niet in de vergetelheid raakte. In de loop der tijd groeide de status van Sly & The Family Stone als een van de echt baanbrekende bands van de popmuziek. Zoals Otis Redding op het Monterey Pop Festival een breed poppubliek kennis had laten maken met de vitaliteit van de zwarte Amerikaanse muziekcultuur, zo deed Sly Stone met zijn band dat op het nog veel succesvollere Woodstock.
Het duurde niet lang voordat de invloeden van de band hoorbaar waren in alle uithoeken van de muziek. De albums Head Hunters van Herbie Hancock en On The Corner van Miles Davis waren beide gebaseerd op de funky jams van Sly & The Family Stone. The Temptations (Cloud Nine), The Undisputed Truth, The Isley Brothers en zelfs het keurige The Supremes (Love Child) combineerden opeens soul met psychedelica. George Clinton van Parliament en Funkadelic baseerde zelfs zijn hele muzikale imperium op Sly’s bonte mix van stijlen. Prince had het een stuk moeilijker gehad zonder de deuren die eind jaren zestig opengetrokken werden. En zonder Sly en de zijnen hadden we vermoedelijk ook geen Red Hot Chili Peppers, want Flea baseerde zijn stijl direct op het funky gepluk van George Clinton-bassist Bootsy Collins en Stone-familielid Larry Graham.
En dan waren er nog de talloze hiphop-crews die de albums afgraasden op zoek naar bruikbare kreten, solo’s of breaks. De drumpartijen van Greg Errico behoren tot de meest gesamplede in de popmuziek. Outkast, Arrested Development, The Roots en Black Eyed Peas stelden in interviews regelmatig hoe belangrijk de groep dus ook voor de hiphopcultuur is geweest. Zoals ook Joss Stone en John Mayer vaak verklaarden fans te zijn. Anno 2022 lijkt Sly & The Family Stone bekender en belangrijker dan ooit te zijn.
Sixties-slachtoffer
Rond Sly Stone zelf was het de afgelopen veertig jaar vooral heel stil. Hij dook sporadisch op om een award te ontvangen en in 1993 sprong hij nog even het podium op toen zijn band opgenomen werd in de Rock And Roll Hall Of Fame. Hij haalde echter vooral het nieuws met verontrustende verhalen over zijn persoonlijke omstandigheden. Zo zou hij zelfs lang in een auto gewoond hebben. Dakloos, berooid en nog altijd verslaafd; een typisch slachtoffer van de ongeremde jaren zestig.
Anno 2022 heeft Errico nog altijd contact met zijn oude collega, zij het op afstand. “Mijn broer heeft enkele jaren met hem gewoond. Het ging lange tijd slecht met Sly. Het is natuurlijk enorm tragisch: met zijn immense talent en unieke visie had hij een lange, vruchtbare carrière moeten hebben. Zelf ben ik trots op wat we in die korte tijd bereikt hebben. Niet alleen in muzikaal opzicht. Amerika stond destijds letterlijk in brand. De rassenrellen, de moorden op Martin Luther King en Robert Kennedy, de apartheid die in zuidelijke staten nog altijd voortwoekerde… De argwaan tussen mensen van verschillende kleur. Wij hebben met Sly & The Family Stone laten zien dat het ook anders kon.”
Foto: Mass Distraction Media (still uit de documentaire Summer Of Soul op Disney+)
Dit artikel is afkomstig uit Lust For Life 119 (april 2022). Deze editie nabestellen? Dat kan hier.
0 Reacties