Elk decennium brengt weer een aantal nieuwe muzikale helden voort, maar bij hoeveel van hen is het meteen raak met het debuutalbum? Vaak hebben artiesten even een paar jaar (of langer) nodig om op te warmen voor hun magnum opus – kijk maar naar The Beach Boys, Bowie, U2 en Radiohead. Toch komt het af en toe ook voor dat een eerste plaat zó goed is, dat het geld meteen binnenstroomt, de muziekwereld er voorgoed door verandert of dat de makers de kwaliteit ervan nooit meer evenaren. Lust For Life kiest elke week de vijftien meest ontzagwekkende debuutalbums uit een bepaald decennium. Vandaag: de jaren ‘60!
15. The Mamas And The Papas – If You Can Believe Your Eyes And Ears (1966)
If You Can Believe Your Eyes And Ears is zo’n album dat vol klassiekers staat. Monday, Monday, California Dreamin’, Straight Shooter, Go Where You Wanna Go – ze staan allemaal in ons collectieve geheugen gegrift en zijn voor altijd verbonden met de ‘counterculture’-beweging van de sixties. Cass, Michelle, John en Denny maakten samen vijf studioalbums voordat de groep uiteenviel na ruzies die breed uitgemeten werden in de pers. Hoewel de andere albums het zeker niet onverdienstelijk deden, bleef het debuut het meest succesvol. [EdG]
14. Captain Beefheart & His Magic Band – Safe As Milk (1967)
Het twee jaar later verschenen, extreem experimentele dubbelalbum Trout Mask Replica werd Captain Beefhearts meest bekende (lees: beruchte) werk, maar nieuwkomers kunnen beter beginnen met zijn debuut. Op het meesterlijke Safe As Milk klinkt Kapitein Biefstuk – zoals Sjef van Oekel hem ooit op memorabele wijze introduceerde in zijn programma – ook bepaald niet alledaags, maar nog wel toegankelijk dankzij de duidelijke bluesinvloeden en zelfs een doowop-uitstapje (I’m Glad). En ook leuk: op deze lp hoor je een nog jonge Ry Cooder op gitaar. [DvdG]
13. Nick Drake – Five Leaves Left (1969)
Een van de vele tragische genieën uit de muziekgeschiedenis. Sterker nog, de Britse singer-songwriter Nick Drake haalde zelfs de Club Van 27 niet; hij overleed al op 26-jarige leeftijd aan een overdosis. Zijn nalatenschap is even klein als briljant: drie albums, stuk voor stuk legendarisch goed, al werd dat laatste pas ver na zijn dood alom erkend. Five Leaves Left is het perfecte debuut: tien intelligente folksongs, even mooi als melancholisch, met hoofdrollen voor Drake’s warme stem en de sfeervolle strijkerspartijen in prijsnummers als River Man en Day Is Done. [MC]
12. The Mothers Of Invention – Freak Out! (1966)
Dit album van Frank Zappa en zijn Mothers markeerde misschien niet de allereerste dubbel-lp in de popgeschiedenis, aangezien Bob Dylan bijvoorbeeld net iets eerder kwam met zijn Blonde On Blonde. Wat destijds wél tamelijk uniek was – en nog steeds niet vaak voorkomt – was het feit dat de band debuteerde met vier plaatkanten vol muziek. Sowieso valt Freak Out! met geen beter woord te omschrijven dan ‘uniek’, ook al vanwege de tongue-in-cheek-popparodieën en maatschappijkritische teksten. En dit was dus slechts het beginpunt van de kolossale (en postuum nog altijd uitdijende) Zappa-discografie. [DvdG]
11. Crosby, Stills & Nash – Crosby, Stills & Nash (1969)
Gebeurde het bij ‘Mama’ Cass Elliot of bij Joni Mitchell thuis? Zelfs binnen de groep verschillen de herinneringen, maar feit is dat de levens van David Crosby, Stephen Stills en Graham Nash voorgoed veranderden toen zij in 1968 hun stemmen voor het eerst samenvoegden. CSN werd een van de eerste ‘supergroups’ en het tijdloze debuutalbum beïnvloedde talloze latere (folk)rockbands die ook uitblinken in close harmony. Toen enkele maanden na de release het Woodstock-festival op de agenda stond, kreeg de groep al versterking van Neil Young. Die aanvulling leverde een jaar later een nóg succesvoller album op: Déjà Vu. [DvdG]
10. Santana – Santana (1969)
Zijn meest succesvolle album zou Carlos Santana pas dertig jaar later maken (hoeveel van zijn tijdgenoten kunnen hetzelfde claimen?), maar voor veel fans zijn de eerste drie lp’s van zijn band heilig – mede dankzij de zang en het orgelspel van de latere Journey-oprichter Gregg Rolie. In dezelfde maand van het doorbraakoptreden op Woodstock verscheen dit wervelende debuutalbum, met dikke Latinrockhits als Jingo en Evil Ways. In 2016 vertelde Carlos Santana aan Lust For Life: “We waren nog zo jong en hongerig naar muziek. De sound die we toen creëerden, is nog steeds relevant.” Amen! [DvdG]
9. The Beatles – Please Please Me (1963)
Het succes van The Fab Four heeft geen verdere uitleg nodig, maar het begon allemaal met Please Please Me. Niet hun beste of bestverkopende plaat, maar een keerpunt in de geschiedenis van de popmuziek is het zonder twijfel. Het koppige viertal verzet zich tegen oude gewoontes in de popmuziek en kiest zijn eigen pad: ze spelen zelf de instrumenten en maken furore met schrijversduo Lennon-McCartney (verantwoordelijk voor acht van de veertien nummers op Please Please Me, waaronder Love Me Do, P.S. I Love You en de titelsong). Ongekend, eigenwijs en legendarisch! [JE]
8. The Band – Music From Big Pink (1968)
Bob Dylans begeleidingsband? Met Music From Big Pink (inclusief het veelvuldig gecoverde The Weight) schudden de Canadezen en Amerikaan die titel voorgoed van zich af – hoewel Dylan nog wel meeschreef aan de plaat en ook het artwork verzorgde. Tussen al het psychedelische geweld in 1968 was The Bands mix van blues, country, jazz, gospel en rock verrijkend en inspirerend. Niet voor niets bestempelt Eric Clapton het album als de grote aanleiding voor de break-up van Cream. [JE]
7. Leonard Cohen – Songs Of Leonard Cohen (1967)
Leonard Cohens muzikale carrière begon relatief laat. De Canadees schreef in eerste instantie poëzie en romans, maar kwam als dertiger terecht in de folkscene van New York. In totaal nam hij tot zijn dood in 2016 vijftien studioalbums op, maar zijn debuut Songs Of Leonard Cohen is met klassiekers als So Long Marianne, Suzanne en het prachtige Hey That’s No Way To Say Goodbye nog steeds een van de mooiste. Cohen inspireerde generaties aan muzikanten en behoort tot de meest geliefde en bewonderde singer-songwriters. [EdG]
6. Pink Floyd – The Piper At The Gates Of Dawn (1967)
Voordat frontman Syd Barretts brein volledig werd overgenomen door de drugs, wist hij zijn waanzin uit te drukken in een hallucinerende rit langs psychedelica, lange jamsessies en bizarre geluidseffecten. Na debuut The Piper At The Gates Of Dawn en tijdens de opnames van opvolger A Saucerful Of Secrets ging Pink Floyd verder zonder Barrett – hij werd nadien nog af en toe met moeite het podium opgeduwd – maar met David Gilmour. De platen werden elk jaar beter (met The Dark Side Of The Moon in 1973 als absoluut hoogtepunt), maar Piper wordt terecht gezien als een van de beste psychedelische rockalbums aller tijden. [JE]
5. The Jimi Hendrix Experience – Are You Experienced (1967)
Meestal brengen bands pas een Greatest Hits-album uit als ze al een tijdje en meerdere albums meelopen. Maar Jimi Hendrix startte zijn carrière er gewoon mee. De VS-uitgave meegerekend, bevat Are You Experienced klassiekers als Foxy Lady, Fire, Purple Haze, Hey Joe en The Wind Cries Mary. Met zijn weergaloze gitaarspel liet Jimi Hendrix horen hoe echte, rauwe rocksongs hoorden te klinken. [JE]
4. The Velvet Underground & Nico – The Velvet Underground & Nico (1967)
The Velvet Undergrounds debuutalbum zou je kunnen zien als het muzikale equivalent van Vincent van Gogh: in eerste instantie totaal niet succesvol, maar achteraf gezien van onschatbare waarde. Een bizar gevarieerde en experimentele mix van artpop, protopunk en psychedelische rock, die bovendien van grote invloed was op complete generaties punk-, garagerock-, indie- en shoegazebands – om maar een paar genres te noemen. En misschien nog wel knapper: songs als Sunday Morning, Venus In Furs, All Tomorrow’s Parties en Heroin klinken ook meer dan vijftig jaar na dato nog altijd urgent en tijdloos. [MC]
3. Led Zeppelin – Led Zeppelin (1969)
Er zijn de afgelopen decennia veel zangers geweest die overduidelijk beïnvloed waren door Robert Plant en veel gitaristen lieten zich opzichtig inspireren door het machtige gitaargeluid van Jimmy Page. Zij zijn dus best te imiteren, maar zo góed klinken als Led Zeppelin? Dat is een ander verhaal. De sound van het debuutalbum – en dan met name het nummer Dazed And Confused – was ‘de sound van rebellie’, zoals gitarist Joe Satriani het eens verwoordde in ons blad. Dat geluid was zo goed geproduceerd dat met name John Bonhams donderdrums nog steeds klinken alsof ze gisteren opgenomen werden. [DvdG]
2. King Crimson – In The Court Of The Crimson King (1969)
Wie konden we beter laten uitleggen hoe belangrijk dit debuut van King Crimson was dan bewonderaar Steve Hackett, ex-gitarist van Genesis? “Het effect van In The Court Of The Crimson King is nog steeds voelbaar in wat we nu progressieve muziek noemen”, vertelde hij in LFL094. “Zonder King Crimson had Genesis ook anders geklonken en waarschijnlijk waren we meer akoestische, door Joni Mitchell geïnspireerde muziek blijven maken.” De geschiedenis van de progressieve rock had er zonder dit zeldzame voorbeeld van een perfect album dus waarschijnlijk heel anders uitgezien, zeker als je ook nog bedenkt dat zanger/bassist Greg Lake later het succesvolle Emerson, Lake & Palmer oprichtte! [DvdG]
1. The Doors – The Doors (1967)
Ziehier de kracht van de eerste indruk. Jim, Ray, Robby en John vulden na dit titelloze debuut in deze samenstelling nog vijf platen met indrukwekkende songs, maar The Doors zal voor altijd herinnerd worden als hun beste. Van hun meest succesvolle single Light My Fire – wie kan Manzareks orgel en Morrisons provocatieve teksten weerstaan?! – tot het opstandige Break On Through (To The Other Side) en het bijna twaalf minuten durende sluitstuk The End: de band klonk gevaarlijk en onvoorspelbaar. Een spannende mix die de band instant populair maakte, maar later ook fataal werd. [JE]
Eervolle vermeldingen:
Roy Orbison – Sings Lonely And Blue (1960), Booker T. & The M.G.’s – Green Onions (1962), The Rolling Stones – The Rolling Stones (1964), The Kinks – Kinks (1964), The Who – My Generation (1965), The Byrds – Mr. Tambourine Man (1965), Cream – Fresh Cream (1966), Buffalo Springfield – Buffalo Springfield (1966), Traffic – Mr. Fantasy (1967), Jeff Beck Group – Truth (1968), Taj Mahal – Taj Mahal (1968), Joni Mitchell – Song To A Seagull (1968), Creedence Clearwater Revival – Creedence Clearwater Revival (1968), The Allman Brothers Band – The Allman Brothers Band (1969), The Flying Burrito Brothers – The Gilded Palace Of Sin (1969), The Stooges – The Stooges (1969), Chicago – Chicago Transit Authority (1969), MC5 – Kick Out The Jams (1969)
Verder lezen?
Bekijk ook onze lijstjes met de beste debuutalbums van de jaren ’70 en de jaren ’00.
Meer over
0 Reacties