Chuck Prophet & The Mission Express in Bitterzoet

Goed beschouwd is een concert van Chuck Prophet & The Mission Express een ramp voor recensenten, zeker als ze al eerder over een optreden van de groep hebben geschreven. Prophet geeft namelijk nooit slechte concerten. Althans, niet zolang hij op volle sterkte aantreedt – zijn solotournees met akoestische gitaar leggen onmiddellijk zijn beperkingen bloot. Afgelopen woensdag was hij weer eens met zijn band in het land ter ondersteuning van Bobby Fuller Died For Your Sins, zijn veertiende albums sinds hij begin jaren negentig de groep Green On Red verliet. En ja, het was goed. Onvermijdelijk goed.

Nog zoiets onvermijdelijks: bij de concerten van Prophet zijn altijd veel muzikanten aanwezig en woensdag in Bitterzoet is dat niet anders. Niet omdat ze zijn razendsnel gespeelde notenreeksen op de gitaar in hun hoofd willen prenten (nou ja een enkeling misschien wel), maar bij Prophet draait het nu juist niet om die door jarenlang hard oefenen aangeleerde gitaartechniek. Die is er gewoon. Hij speelt de partijen bijna achteloos. Maar juist die souplesse fascineert veel fans en dus ook muzikanten.

De inmiddels drieënvijftigjarige gitarist is zo’n door en door geoefend musicus, dat hij zich tijdens zijn concerten vrijwel voortdurend op andere dingen kan concentreren dan op zijn gitaar. Op zijn zang bijvoorbeeld. En op zijn rol als entertainer. Daarmee onderscheidt hij zich van veel Amerikaanse, maar vooral ook van Nederlandse collega’s. Want hoe mooi en knap bedacht de liedjes van bijvoorbeeld Moss, Blaudzun of Johan ook mogen zijn, op het podium hebben die muzikanten doorgaans toch de uitstraling van een soepstengel.

Chuck Prophet niet. Voor de goede orde: hij is tijdens zijn optreden ook niet bezig de populaire boy te spelen of een hip type uit te beelden. Hij doet gewoon wat hij doet, al heeft dat verder niets met het liedje van Astrid Nijgh te maken. Prophet heeft een aantal songs met een Springsteen-achtige ‘drive’ en als hij zich een beetje kwaad maakt, speelt hij beter gitaar dan Little Steve Van Zandt en Nils Lofgren samen. Toch staat hij niet in stadions, maar toert hij sinds hij Green On Red verliet steevast langs Europese zaaltjes met een capaciteit van een paar honderd mensen. En in Amerika zal dat niet veel anders zijn.

Pokeraar
Ooit, ergens halverwege de jaren negentig, toen Prophet reeds een veelgevraagd studiogitarist was, een echte ‘gitaarheld’, vroeg ik het hem eens. Of hij het na – destijds – pakweg vijftien jaar gitaarspelen en op handen gedragen worden door een handjevol aartstrouwe fans niet moe werd van constant datzelfde kleinezalencircuit. Prophet haalde zijn schouders op en vroeg of ik het verhaal van de pokeraar kende. Ik schudde het hoofd.

“Een pokeraar ging aan de pokertafel zitten en legde twee biljetten van tien dollar voor zich. Bij het eerste spelletje zette hij tien in en won er twintig terug. Bij het tweede spelletje zette hij twintig in maar verloor. Vervolgens won hij twee keer achtereen, verloor daarna weer en zo ging het verder. In opperste concentratie speelde de pokeraar, tot hij voelde dat er iemand op zijn schouder tikte. Hij keek op en zag dat er twintig dollar voor hem op tafel lag en een onbekende sprak hem aan: realiseer je je wel dat je hier nu al twintig jaar zit te pokeren en dat je nog altijd maar die twintig dollar hebt waarmee je destijds ook begon? Waarop de pokeraar antwoordt: dat van die twintig dollar klopt, maar ik heb daarmee wel twintig jaar kunnen pokeren en daar was het mij om te doen.”

Die mentaliteit brengt Prophet ook naar Bitterzoet, met een nieuw album op zak: Bobby Fuller Died For Your Sins. Daarvan wordt ook meteen de helft gespeeld in Amsterdam, op de van de Amerikaan vertrouwde verhalende wijze. ‘California Noir’, noemde hij de liedjes in een toelichting bij de plaat. Californië is niet alleen de staat van het non-stop strandvertier en de American Dream, maar heeft ook een duistere, zelfs sinistere kant. Denk aan het Californië uit de boeken van Raymond Chandler. Dat is wat Prophet op Bobby Fuller Died For Your Sins doet en dus ook live. Tijdens de titelsong waarmee het concert opent, is het al direct raak. Drieëntwintig jaar oud werd Fuller, die net een hit had gehad met I Fought The Law, in 1966 dood aangetroffen onder verdachte omstandigheden. Bij Chuck Prophet herleeft de rocker in een gepassioneerd refrein dat niet meer uit je hoofd verdwijnt.

Slecht jaar
Ieder Chuck Prophet-album telt wel een stuk of drie onverwoestbare klassiekers. Dat levert na veertien albums genoeg ijzersterke songs op om een concert mee te vullen – al laat de Amerikaan zijn eerste zes platen in Amsterdam voor wat ze zijn. In ieder geval telt ook Bobby Fuller Died For Your Sins wel weer een paar Chuck-klassiekers in de dop. Zoals Bad Year For Rock And Roll, dat in Bitterzoet onmiddellijk als een oude bekende wordt binnengehaald en meegezongen. Het refrein leent zich er ook voor. Natuurlijk gaat het nummer over alle rockmuzikanten die afgelopen jaar het leven lieten, zegt Prophet. Bowie voorop. Maar er was meer dat 2016 een ‘bad year’ maakte. De Amerikaanse presidentsverkiezingen bijvoorbeeld. “Gelukkig kunnen we nog altijd vanuit Amerika hierheen vliegen om voor jullie te spelen”, stelt de rocker vast, waarna hij onder gejuich de song inzet.

Bij de vorige twee, drie tours door ons land liet Prophet nogal wat solo-gitaarpartijen over aan de uiterst getalenteerde James DePrato, om uiteindelijk in de finale zelf nog één keer helemaal loos te gaan op de zes snaren en zich de absolute meester te tonen. Ditmaal pakt hij het nog wat subtieler aan. Geen lange solo meer – één keer eentje van ongeveer twintig seconden. Des te meer schudt hij puntige licks en strategisch geplaatste combinaties van een paar nootjes uit z’n mouw. Maar altijd functioneel – nooit effectbejag. En dat terwijl zijn vier bandleden – inclusief als altijd echtgenote Stephanie Finch aan klavier en als achtergrondzangeres – geen steek laten vallen.

Ondertussen maakt Prophet grappen, speelt met het publiek en toont zich een volleerd entertainer, terwijl zijn muziek permanent betekenisvol blijft. Van vrijblijvendheid is geen sprake. Dat geldt ook voor de gespeelde covers, zoals Iodine van Leonard Cohen – verrassend, want een minder bekend nummer van het album Death Of A Ladies’ Man – en Bobby Fullers speelse Let Her Dance.

Iedere song is een verhaal bij Prophet. Barely Exist draagt hij op aan alle Mexicaanse migranten die naar de Verenigde Staten komen om een beter leven te vinden. Alex Nieto is een protestsong over een nachtwaker die zonder enige aanleiding met politiekogels werd doorzeefd. Wish Me Luck een tot de verbeelding sprekend verslag van de alledaagse worsteling. Jesus Was A Social Drinker een hilarische song over de prediker die zonder laptop of zelfs een balpen een bestseller schreef. Alsof hij wil bewijzen dat je ook zonder voortdurend naar je eigen navel te staren inhoudelijk ijzersterke en tegelijk razend opwindende rocknummers kunt schrijven en spelen. Maar dat wisten de Prophet-fans al lang.

Chuck Prophet & The Mission Express in Bitterzoet, Amsterdam
Gezien op woensdag 22 februari 2017