Neil Young + special guest Van Morrison in het Stadspark (live-recensie)

Het komt in de Benelux niet heel vaak voor, zo’n ‘double bill’ met twee absolute muzikale legendes. Dinsdag startte de nieuwe concertreeks Summerstage in het Groningse Stadspark, waar de eerste Nederlandse show van Neil Young in zes jaar gepaard ging met een optreden van een wel heel chique ‘special guest’: Van Morrison. Bij voorbaat al een bijzondere avond, dus. En dan stofte Young voor zijn openingsnummer ook nog eens een onverwachte fanfavoriet af…

“Gezellig, twee chagrijnen bij elkaar!”, schreef iemand onlangs op Facebook onder een aankondiging van het concert. Nee, Neil Young en Van Morrison hebben zich de afgelopen decennia bepaald niet geprofileerd als vrolijke fluiters, maar vandaag lijkt vooral de hoofdact in een opperbeste stemming te zijn. Op de schermen naast het podium zie je hem tussen de nummers door regelmatig glimlachen en zelfs – tegen het einde van de show – een voorzichtig dansje doen! En bij Morrison kan er deze keer zowaar een ‘thanks’ richting het publiek vanaf, ook niet vanzelfsprekend bij de man die door zijn collega’s van The Band ooit liefkozend ‘The Belfast Cowboy’ werd gedoopt.

Puur op basis van de kwaliteit van hun laatste albums – beide verschenen op 13 juni – zou je de volgorde van de optredens vanavond eerder omdraaien. Waar Young zijn zoveelste wisselvallige plaat op rij (Talkin’ To The Trees) toevoegde aan zijn immense discografie, verraste Morrison juist met zijn beste werk in jaren: het prachtige, nostalgisch getoonzette Remembering Now. Toch speelt hij daar vanavond slechts één nummer van. In de vorm van Cutting Corners prijkt in ieder geval een van de hoogtepunten van de plaat op de setlist, die ook meteen na de klassieker Into The Mystic wordt ingezet.

‘Marvelous night for a Moondance’?

Morrison zou moeiteloos zijn uurtje speeltijd kunnen vullen met de grootste successen uit zijn oeuvre. Dat doet hij vanavond echter niet. Samen met zijn puike band en dito achtergrondzangeressen stort hij zich vooral op werk dat iemand met alleen een ‘best of’-plaat in de kast vermoedelijk niet zal herkennen. Moondance behoort tot de weinige ‘hits’, maar onder die tussen half zeven en half acht nog volop schijnende zon is het lastig om voor zo’n dans in de stemming te komen. De in zijn fleurigste outfit gestoken Morrison lijkt het nummer bovendien enigszins plichtmatig af te werken.

In het laatste deel van zijn miniset zingt hij echter weer buitengewoon gepassioneerd, vooral tijdens Real Real Gone (inclusief een fragmentje uit Sam Cooke’s You Send Me) en een uitgesponnen versie van de traditional Green Rocky Road. Lust For Life-collega Peter Bruyn schreef al eens over ‘Het Moment’: die ene song waarbij het niveau van een Van Morrison-show plots wordt opgekrikt en de man met veel meer bezieling gaat zingen dan in het voorgaande deel. Vandaag ontstaat dat magische moment dus gelukkig nog ruim voor het onvermijdelijk einde met de Them-evergreen Gloria.

Verrassende opener

Terwijl de uitputtende hitte in het Stadspark langzaam plaatsmaakt voor duisternis en een zeer welkome zomerbries (waarmee het dus toch nog ‘a marvelous night for a moondance’ wordt), wandelt Neil Young het podium op, bewapend met een akoestische gitaar en zijn harmonica. Precies zoals tijdens het festival Glastonbury afgelopen weekend, waar hij als een van de headliners overigens een fantastisch optreden verzorgde. Maar waar Young daar opende met Sugar Mountain, verblijdt hij zijn trouwste volgers in Groningen met Ambulance Blues, een deprimerende maar meesterlijke song van het album On The Beach uit 1974.

Niet alleen bevat dit lied een van zijn mooiste oneliners (‘There ain’t nothing like a friend who can tell you you’re just pissing in the wind’), ook lijkt Young dit nummer onverminderd relevant te vinden vanwege het laatste couplet, dat hij destijds schreef over Nixon. ‘I never knew a man could tell so many lies/He has a different story for every set of eyes/How can he remember who he’s talking to?/’Cause I know it ain’t me, and I hope it isn’t you’. De vurigheid waarmee Young die regels in de microfoon spuwt, doet in ieder geval vermoeden dat vanavond een zekere huidige Amerikaanse president in zijn gedachten rondspookt.

The Chrome Hearts

De bijna tachtigjarige singer-songwriter heeft een nieuwe begeleidingsband bij zich: The Chrome Hearts, met leden van Promise Of The Real (waarmee Young zes jaar geleden nog in de Ziggo Dome stond) en de vermaarde toetsenist Spooner Oldham. Laatstgenoemde speelde met tal van grootheden, van Aretha Franklin tot Linda Ronstadt, maar ondanks zijn indrukwekkende staat van dienst komt hij vanavond nauwelijks in beeld op de schermen. Wel duidelijk zichtbaar zijn de jeugdige energie en het spelplezier van de andere leden, die vooral bij de stevigere songs de tijd van hun leven lijken te hebben. En daar komen er nogal wat van voorbij: net als op Glastonbury domineert het elektrische gitaargeweld dat we kennen van Youngs platen met Crazy Horse. Sterker nog, op de opening met Ambulance Blues na bestaat de setlist uit precies dezelfde songs als bij dat eerdere optreden in Groot-Brittannië.

Zong Van Morrison slechts één song van Remembering Now, Neil Young laat zijn nieuwste plaat zelfs helemaal links liggen. Van een ‘greatest hits’-show is echter geen sprake: meteen na Ambulance Blues zetten de oude meester en zijn jonge begeleiders het relatief obscure Be The Rain in, waarin ze herhaaldelijk oproepen: ‘Save the planet for another day’. Young zingt dit lied van een van zijn betere latere platen (Greendale, 2003) deels in een megafoon en onderbreekt de verschillende verzen met bijtende gitaarsolo’s. En zo volgen meer van dergelijke ongemeen heavy rocksongs, die hier zelfs nog beter uit de verf komen dan tijdens Glastonbury: When You Dance I Can Really Love, Cinnamon Girl, Fuckin’ Up en Hey Hey, My My (Into The Black). Riffs als donderwolken, solo’s als stroomschokken: sluit je je ogen, dan is het alsof Young gewoon weer met zijn oude vrienden van Crazy Horse op het podium staat.

Diepe duik

Young verruilt zijn gegeselde elektrische gitaar voor een akoestische en laat de overdonderde menigte in het Stadspark even op adem komen met het prachtig breekbare The Needle And The Damage Done. Meezingmomenten zijn er vervolgens in de vorm van het aandoenlijke Harvest Moon en – iets later op de avond – Old Man, maar de immer onvoorspelbare muzikant nam voor deze tour ook een wel héél diepe duik in zijn songbook en besloot Name Of Love en Looking Forward weer eens onder de aandacht te brengen. Twee songs van destijds lauw ontvangen platen die hij met Crosby, Stills & Nash maakte (respectievelijk American Dream uit 1988 en Looking Forward uit 1999).

Het viertal zou de klassieker Déjà Vu (1970) nooit meer kunnen evenaren, maar die twee reüniealbums herbergen best een aantal sterke nummers. Aan de composities van Young lag het in ieder geval niet – en ook niet aan die van wijlen David Crosby. Wellicht dienen deze live-vertolkingen ook een beetje als ode aan die parttime-collega, met wie Young later jammerlijk gebrouilleerd raakte. Hoe dan ook bewijst de enige Canadees binnen de ‘supergroup’ van weleer tijdens Name Of Love dat hij nog altijd die hoge noten kan halen.

Meedogenloos luid

Meer intens elektrisch gitaarwerk klinkt tijdens uitvoeringen van Love And Only Love, het ietwat eentonige Sun Green en het geliefde Like A Hurricane, waarvoor gitarist Micah Nelson (zoon van Willie Nelson, overigens) plaatsneemt achter de toetsen. Ondertussen blijkt Anthony LoGerfo de ideale drummer voor Neil Young: prachtig hoe hij erop los mept in de toegift, bestaande uit het oorspronkelijk met Pearl Jam opgenomen Throw Your Hatred Down en het door diezelfde band veelvuldig gecoverde Rockin’ In The Free World. Ja, hoe goed het rustigere materiaal ook uitgevoerd werd, met dit waanzinnige en meedogenloos luide optreden maakte Young vanavond vooral nog eens duidelijk waarom latere generaties rocksterren hem aanwijzen als ‘The Godfather Of Grunge’.

Neil Young & The Chrome Hearts + special guest Van Morrison in het Stadspark, Groningen
Gezien op dinsdag 1 juli 2025
Foto’s door Niels Knelis Meijer / @nielsknelis 

Meer lezen over Neil Young? Bekijk hier de nieuwste editie van Lust For Life, inclusief een artikel over de legendarische singer-songwriter!