De tien beste onbekende songwriters van deze eeuw

PROMO PHOTO PETER KATZ (WEB)

Bob Dylan was onlangs weer in het land. Hij staat nog altijd bekend als de beste tekstschrijver die de muziekwereld ooit gekend heeft. Bluesmuzikant Julian Sas heeft voor zijn album Bound To Roll uit 2012 het Dylan-nummer Highway 61 gecoverd. Een pittige uitdaging zo vertelde hij destijds aan Lust For Life: “Ongelooflijk, wat een lucht heeft die man.” Het zijn inderdaad niet alleen zijn teksten, zijn voordracht is minstens zo legendarisch en veelbesproken.

Toch zijn we inmiddels al weer heel wat jaren in de 21ste eeuw beland en hoewel Dylan nog altijd goed werk aflevert, is een opvolger nog niet direct aan te wijzen. Elliott Smith was een groots talent, maar zijn veel te korte leven kende een diep tragische afloop. Sufjan Stevens schreef met John Wayne Gacy Jr. een ongekend mooi en confronterend pareltje over de duistere kanten van de mens. En zo zijn er meer namen te noemen, misschien als laatste grote voorbeeld nog de weerbarstige, onvoorspelbare Ryan Adams die veel prachtige teksten schreef. Zoals Dear Anne, een indrukwekkend liedje over Anne Frank.

Maar nogmaals: geen van deze voorbeelden blinkt uit in zowel protestsongs als liefdesliedjes, odes en gedichten zoals Dylan dat deed. Hoe zit het met de onbekendere songwriters die misschien niet de fanschare van een Ryan Adams of Sufjan Stevens hebben, maar wel net zo hard zwoegen op een tekst? Lust For Life zette de tien mooiste teksten van minder bekende songwriters op een rij.

10. Brett Dennen – Ain’t No Reason

Deze Amerikaanse liedjesschrijver uit op een zeer nobele manier maatschappijkritiek. Zonder met de vinger te wijzen beschrijft hij de creditcardcultuur van zijn land, de moderne manier van leven en de angst voor terrorisme. Zeker een jongen die zich een Dylan jr. mag noemen, maar het ontbreekt Dennen aan charisma en een bepaalde intonatie die je dwingt om naar de teksten te luisteren. Zoals Dylan die heeft.

You could spend your whole life working for something
Just to have it taken away
People walk around pushing back their debts
Wearing paychecks like necklaces and bracelets

People walk a tight rope on a razors edge
Carrying their hurt and hatred and weapons
It could be a bomb, or a bullet or a pen
Or thought, or a word or a sentence

9. Peter Katz (foto) – The Fence

Deze Canadese songwriter is een meester in het verplaatsen in andermans gedachten. Of het nu vrouwen of kinderen uit zijn eigen familie of kennissenkring zijn, Katz schrijft op een geloofwaardige manier teksten namens iemand anders. In dit hartverscheurende voorbeeld verplaatst hij zich in een voor dood achtergelaten mishandelde homoseksuele jongen genaamd Matthew Shepard.

I think once I find my shoes
I’d like to go home
Come out and find me I’m here on the fence
I’m only just slightly broken and bent
Now come on you two
It’s time to go in
Let’s call it a tie

Het liedje is niet overdreven dramatisch, maar daardoor is er extra ruimte voor de luisteraar om deze heftige tekst tot zich door te laten dringen.

8. Joseph Arthur – Robin

De dood van een wereldberoemde acteur grijpt iedereen aan. Maar Joseph Arthur verplaatst zich ook nog eens in de gevoelens die Robin Williams voor de buitenwereld verborgen hield. Depressies, daar weet Arthur zo te lezen meer van en zodoende lijkt het alsof hij zich kan spiegelen aan Williams. Maar het mooiste is misschien wel hoe hij door allerlei filmnamen en woordspelingen te gebruiken een memorabele en schitterende ode aan de acteur brengt.

A brain made up of sadness
And electric rays
Good morning Vietnam
Must’ve been your truest song
For in you was a war you’d always wage
The hunting of good will
The laughs would never fill
Your hunger for the dream
To turn the page

Awakenings will come
But the sadness goes on
And age will come down on us all
The dead poets you loved
Wrote of it as they shoved
Light into the darkness of the fall

7. Justin Currie – No, surrender

De zanger van de band Del Amitri heeft deze eeuw een paar mooie soloplaten gemaakt en deze woordenstroom is de afsluiter van zijn eerste soloplaat What Is Love For. Let vooral op de komma in de titel. Hoewel de interpretatie van een liedje voor iedereen anders zal zijn, is het cynisme duidelijk. Alle ellende in de wereld, moet je je daar nog druk over maken? Nee, geef je over. Het zal toch nooit veranderen. Dat lijkt Currie althans te willen duidelijk maken. Maar misschien wel om het tegenovergestelde te bereiken?

Terrible tales of kidnapped kids keep you focused
On the family and filling up the fridge
Neighborhood watchers shop dole dodgers
Stick their semis on the market and start racking up the bids

Should you stand and fight?
Should you die for what you think is right
So your useless contribution will be remembered?
If you’re asking me I say no, surrender, no, surrender

6. Kathleen Edwards – Alicia Ross

Waar Peter Katz nog redelijk luchtig en vanuit de kinderlijke ziel weet te schrijven, gaat zijn landgenote Kathleen Edwards nog wat verder zodra ze zich in een ander slachtoffer uit een waargebeurde gebeurtenis verplaatst. Het maakt het nummer zwaarder en moeilijker om naar te luisteren. De zaak rond de om het leven gebrachte Alicia Ross beheerste de Canadese media een zomer lang. Muziek helpt bij rouwverwerking en Edwards doet het heel eerbiedig, maar het blijft een zeer heftig verhaal en zwaarmoedig liedje.

But mama, can you feel me?
As I dragged on my day’s last cigarette
He pulled me so hard off my
Very own back door steps

And he laid me in his garden
All the years I’ve watched him tend
And then he took me, mama
So I could never tell you about it

Inside of this moment there are things I wish I could know
Like my ring size, your ring size and the hour I was born
My dad’s middle name, your favorite song
Was your darkest day as dark as this one?

5. a balladeer – Robin II

Marinus de Goederen schrijft zeer persoonlijke teksten, iets wat we in Nederland niet zo gewend zijn. Op de eerste a balladeer-plaat Panama staan veel songs over heftige persoonlijke gebeurtenissen. Zoals Sirens, waarin je de paniek die na een ongeluk ontstaat kan voelen. Een voorbeeld van een song waarin De Goederen zijn openheid koppelt aan literair verantwoorde songs schrijven is Robin II.

Well, lately I have not been that close with time
The weekends seem the worst ever since they’re all mine

It’s hard to get through

Well, congratulations – you entered the Torture Top 3
And by the way already not happy anniversary

Here’s to you and your cool
Here’s to me and my catch-22

In bovenstaande tekst zou De Goederen met ‘Torture top 3’ wel eens kunnen verwijzen naar de lijstjesmaker Rob Fleming in Nick Hornby’s boek High Fidelity. In dat boek maakt de hoofdpersoon naast talloze muzieklijstjes ook een lijstje van zijn pijnlijkste break-ups. Even later volgt opnieuw een mooie literaire verwijzing met de term Catch 22, naar de klassieker van Joseph Heller.

4. Sun Kil Moon – Dogs

Singer-songwriters verzinnen de mooiste metaforen en fraaiste vondsten op taalgebied om hun emoties mee te verwoorden. Maar soms is het wel eens verfrissend te horen hoe het gewoon echt ging. Duidelijke taal. Dan ben je bij Sun Kil Moon (Mark Kozelek) aan het goede adres. Openhartiger wordt het niet snel.

Mary Anne was my first fuck.
She slide down between my legs and oh my god she could suck.
I went with her friend first but I couldn’t get it in.
And when she caught me with Mary Anne her heart was broken.

Mary Anne got cold and abruptly broke it off for a guy with sweatpants and a pick-up truck.
I begged her not to dump me and I pleaded no.
But her body language told me it was time for me to go.

3. The Mountain Goats – Moon Over Goldsboro

De teksten van John Darnielle zijn stuk voor stuk prachtig. Hele internetfora houden zich bezig met de ware betekenissen en discussiëren welke tekst van hem nu het meest door merg en been gaat. Deze tekst is als een kijkje in een dagboek en zou over iemand kunnen gaan die weduwnaar is geworden of op een andere wijze zijn grote liefde is verloren.

I lay down in the weeds, it was a real cold night.
I was happy until the overnight attendant switched on the floodlight.
Walking home I was talking to you under my breath,
Saying things I would never say directly.
I heard a siren on the road highway ahead.
Kinda wish they’d come and get me
Frost on the sidewalk, white as a bone
Tried to get close to you again, always wake up alone.

En dan die pijnlijk mooie slotzin: Spend all night in the company of ghosts, always wake up alone

2. Ed Harcourt – Rain On The Pretty Ones

Een kunststukje van Ed Harcourt. Door steeds de tegenstellingen te herhalen bouwt hij een knoop in de maag van de luisteraar op. Mooie vondsten vol zelfspot en zelfhaat volgen elkaar in hoog tempo op.

I’m the actor who’s scared to perform
I’m the sunshine that hides in the clouds
I’m the father that couldn’t be found
I’m the cuckoo that never flew south

I’m the Christian that cannot forgive
I’m the dreamer who jumps off the bridge
I’m the sinner who hates how he lives
I’m the liar who gets what he gives

Het lijkt er op dat hij pas door al het voorgaande te zingen de bovenstaande twee slotzinnen er uit durft te persen om ergens boete voor te doen.

1. Shelby Lynne – Heaven’s Only Days Down The Road

Het verhaal van Shelby Lynne is ondanks haar mooie carrière in de muziek bijzonder triest te noemen. Afschuwelijk zelfs. Haar vader vermoordde Shelby’s moeder, pleegde daarna zelfmoord en liet twee jonge dochters alleen op de wereld achter. In dit nummer beschrijft Lynne deze traumatische gebeurtenis voor Shelby en haar zusje. Om dan ook nog vanuit vaders perspectief te schrijven, verdient een diepe buiging.

Been insane since I was 9
Never was the cryin’ but the fightin’ kind
Oh yeah
Load up the gun full of regret
I ain’t even pulled the trigger yet
Oh yeah
Lost all the faith a man can own
My hopes are empty and so is my soul
Heaven’s only days down the road

Look at my fate in the paper now
I want to put her back but I don’t know how
Heaven’s only days down the road
Nobody wants me down there no more
Look at what I did to make then hate me for
Oh yeah
Can’t blame the whiskey or my Mammy’s ways
2 little girls are better off this way
Oh yeah.
Heaven’s only days down the road

0 Reacties

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *