Brandi Carlile in Paradiso (live-recensie)

  • brandi-carlile-paradiso

Voor aanvang van het concert wordt door het Paradiso-publiek zo massaal meegezongen met het door de huis-dj gedraaide Total Eclipse Of The Heart van Bonnie Tyler, dat ik een moment denk in een bizarre Toppers-nachtmerrie terecht te zijn gekomen. En dat gevoel wordt even later nog eens versterkt door het oorverdovende gegil in de zaal als Brandi Carlile en haar muzikanten het podium opkomen. Een gegil dat de begroeting van een popster te boven gaat; zelfs dat van een popidool. Je mag wel spreken van een goddelijk onthaal – het onthaal van een icoon.

Een kenmerk van een icoon is immers dat het ‘iconische’ al het andere in de schaduw stelt. In het geval van een iconische muzikant, zoals nu bij Brandi Carlile, is dat dus de muziek. Het is de allereerste keer dat de 44-jarige Amerikaanse een concert geeft in ons land.

Sinds pakweg een kwart eeuw maakt ze platen, wat halverwege het vorige decennium tot een doorbraak leidde in de Verenigde Staten. Haar ‘Dagobert Duck-moment’, zou je kunnen zeggen, want net als de befaamde Disney-eend had ze een punt bereikt dat succes alleen nog maar méér succes aantrok. Ieder nieuw album belandde in de top van de Billboard-lijst. Grammy-nominaties vlogen haar om de oren. En eerder dit jaar werd ook Nederland wakker geschud toen ze het duo-album Who Believes In Angels? opnam met Elton John.

Een beetje pop en een beetje country

In Paradiso opent Carlile – begeleid door de tweelingbroers Phil en Tim Hanseroth, die haar al ruim 25 jaar terzijde staan op respectievelijk akoestische bas en akoestische gitaar – met een handvol oudere nummers. Dat weerhoudt de fanatieke fans niet om ze als ‘greatest hits’ te onthalen en woordelijk mee te zingen. Materiaal van Who Believes In Angels? komt er eigenlijk nauwelijks aan te pas – dat zijn toch meer echte Elton-liedjes.

Het repertoire is een beetje pop en een beetje country. Aanstekelijk en correct uitgevoerd, maar beslist niet subtiel. En dat laatste geldt evenzeer voor de behoorlijk snerpende zang van Carlile. Het optreden heeft het geforceerde feelgood-gehalte van een Amerikaanse televisietalkshow. Er komen nogal wat nummers voorbij van de albums By The Way, I Forgive You (2018) en In These Silent Days (2021). Liedjes waarbij het sentiment niet zelden van het podium drijft alsof het het mestoverschot van de Europese Unie is. Daarbij praat de zangeres alles graag aan elkaar, inclusief verhalen over haar kinderen en een tandartsbezoek in Parijs. Een concert in de vorm van één groot gezongen zelfhulpboek. En het publiek smelt erbij.

Geen greintje ironie

Feitelijk laat de in veel ‘emo’ gedrenkte country en mainstreampop van Carlile zich het beste vergelijken met de wijze waarmee Nederlandse volkszangers en -zangeressen hun publiek om de vingers winden – alles nèt een beetje te veel aangedikt. Country en rock zijn immers de volksmuziek van Amerika. En ook al heb je daar ook alternatievere varianten, zoals bijvoorbeeld Emmylou Harris, Steve Earle, Lucinda Williams en Bruce Springsteen, dat zijn dan de Ramses Shaffies, Liesbeth Listen en Spinvissen in Trump-land. Een niche, een kleine minderheid. Brandi Carlile behoort daar niet toe. Zij spartelt naar hartenlust in de grote middenstroom van wie de liedjes floreren in automobiel-, soep- en creditcardreclames, populaire televisieseries en wat al niet meer.

En zo staat zij ook in Paradiso. Er is een intiem momentje als het trio geheel ‘ontplugd’ – en dus ook zonder microfoons – op de rand van het podium Cannonball zingt. Zo goed, dat je haar zou willen aanraden om in de toekomst alleen nog huisconcerten te doen. De sentimentmolen gaat weer draaien als twee strijkers op het podium aansluiten en het nummer The Mother wordt ingezet – naast mij in de zaal pinkt een vrouw een traantje weg. Nergens een greintje relativering of ironie te bekennen.

Polonaisesfeer

In het laatste half uur wordt het tempo wat opgevoerd. Op een gegeven moment, als de zangeres het publiek voor de zoveelste keer geprezen heeft om hun zangprestaties, klinkt er opeens een massaal en minutenlang volgehouden ‘Olé, Olé, Olé!’ op uit de zaal. Er ontstaat in de finale zelfs een polonaisesfeer die ik bij vele tientallen of zelfs honderden Americanaconcerten nooit eerder heb mogen ervaren.

De verrassing zit in de staart. Het mooiste liedje van de avond is het afsluitende Long Long Time, al is dat wel een 55 jaar oud hitje van Linda Ronstadt, destijds geschreven door ene Gary White. Zelf ben ik allerminst overtuigd geraakt van de kwaliteiten van mevrouw Carlile, maar dat neemt niet weg dat objectief beschouwd zo’n 1500 bezoekers hun concert van het jaar beleefden.

Brandi Carlile in Paradiso, Amsterdam
Gezien op woensdag 9 juli 2025
Foto’s door Ans van Heck

15 Reacties

  1. Petra 10 juli 2025 Reageer

    Het was voor mij inderdaad het concert van het jaar haha.
    Moet me dood schamen . Leuke objectieve recensie ;)

    • Emma Bijl 10 juli 2025 Reageer

      Ik schud je de hand! ❤️

  2. Emma Bijl 10 juli 2025 Reageer

    Wat een zeikrecensie! Het concert van Brandi waar ik al 20 jaar op wachtte en wat mijn verwachting overtrof.
    Ze hadden dit concert beter kunnen laten recenseren door iemand die een soort basiswaardering voor Brandi heeft. Zuur stukje. Concert van het jaar!

  3. EvD 10 juli 2025 Reageer

    Wat ongelooflijk zonde dat uw ticket niet naar een van de duizenden mensen die nog naar een ticket zochten is gegaan en we het in plaats daarvan moeten doen met dit ontzettend zure stukje van een oude witte man die kennelijk al bij voorbaat had besloten dat het niets ging worden.
    Als u wat minder druk was geweest met het zoeken naar ironie en relativering, had u misschien wat meer kunnen genieten van het ontzettende plezier waarmee alle muzikanten op het podium stonden en de prachtige nummers waar de rest van de zaal ruim twee uur lang in werd meegevoerd.

    • Jeroen 10 juli 2025 Reageer

      Precies dat!

  4. Jeroen 10 juli 2025 Reageer

    Wat een vreselijk zure recensie. Ik zou hem niet eens objectief willen noemen. Volgens mij speelde Brandi al eerder in Nederland, lang geleden, maar ik kan me vergissen. Haar stem heeft een ‘snik’ inderdaad en om deze nu direct als snerpend te typeren. Feelgood? Ze was gewoon mega enthousiast en kreeg veel terug van het publiek. Misschien had de recencist zich eens moeten verdiepen voor wie Brandi eigenlijk muziek maakt, wie de Bramily is. Meezingen bij (het was hem waarschijnlijk niet eens opgevallen) de nummers van alleen vrouwelijke iconen van wie de muziek pre-show werd gedraaid hoort er gewoon bij … Polonaise-sfeer heb ik niet waargenomen. Alleen een enthousiast publiek. Ik raad de recencist aan om haar albums eens te beluisteren en de (toaal anders) set van vorige week op GLastonbury eens te bekijken. Misschien dat hij dan overtuigd raak van een Grammy-winning artist als Brandi Carlile … voor mij toch het beste concert van 2025 tot nu toe

  5. Rob Vlastuin 10 juli 2025 Reageer

    Mozes kriebel. Wat een vooringenomen recensent. Nou ja, recensent zou ik het niet eens willen noemen. Blijkbaar is Peter Bruyn niet gecharmeerd van Brandi’s muziek. Tuurlijk kan gebeuren. Zelf ben ik ook geen fan van country. Maar Brandi is echt hele andere koek. Wat slaat Peter Bruyn dan ook de plank hier helemaal mis. Brandi is live van de buitencategorie. Muzikaal stond het dan ook als een huis. En serieus, een snerpende stem?! Er zijn weinig zangers en zangeressen die zo goed kunnen zingen.
    En asjemenou, mag het publiek tegenwoordig ook niet meer enthousiast meezingen. Het knetterde in Paradiso, want ja, Brandi met recht een icoon. Een icoon die dan ook terecht een goddelijk onthaal kreeg. Zo werkt dat nou eenmaal. De vergelijking met de Toppers is er trouwens één onder de gordel (de gedachte van een boze, oude, witte heteroman dringt zich hier bij het schrijven langzaam op).
    Gelukkig weten artiesten als Joni Mitchell (JONI MITCHELL!!!), Bonnie Raitt, Alanis Morrisette, Elton John en Soundgarden, met wie ze onder meer heeft samengewerkt, haar beter op waarde te schatten.
    Foei LIFF, dat jullie dit uberhaupt publiceren!

  6. Angela 10 juli 2025 Reageer

    Het lijkt net alsof Peter Bruyn bij een ander concert geweest is. Zowel het concert van Brandi als de sfeer in de zaal waren fantastisch! Hoe leuk is het voor een artiest als de zaal uit volle borst meezingt en wat is er mis met meezingen met door het huis gedraaide nummers. Brandi’s stem klonk prachtig in Paradiso. Het lijkt erop dat de muzieksmaak van Peter Bruyn veraf staat van de muziek die Brandi maakt maar dan kun je nog objectief beoordelen of een artist een goed muzikant is en goed kan zingen.

  7. Lucas 10 juli 2025 Reageer

    Ik ging mee met mijn vriendin, ben zelf helemaal geen lid van de Bramily en ken amper iets van Carlile, maar ik beschouw mezelf wel als een muziekliefhebber met smaak, kennis, ervaring en intuïtie. Ik weet vanuit mijn eigen terrein hoe persoonlijke smaak en mening samen kunnen gaan met een zo objectief mogelijke beschouwing. Ik weet vanuit diezelfde achtergrond óók dat een recensie al snel zijn doel voorbijschiet wanneer je als schrijver je ideeën en opvattingen reeds paraat hebt liggen voordat het concert is begonnen, het boek opengeslagen, de expositie bezocht. Hoe je dan als criticus in een akelige tunnelvisie terecht kunt komen die je volkomen afsluit van de ervaring van wat werkelijk gaande is. Opgesloten zitten in je eigen gelijk, dat is zo ongeveer de doodsteek voor elke recensie. Precies wat in dit stuk gebeurt. En dat zeg ik allemaal niet omdat ook ik gister diep geraakt ben door de musici (hun kracht, hun plezier, hun altijd in dienst van de muziek staande virtuositeit, enzovoort), het warme onthaal door het publiek en de hartverwarmende harmonie die uit dit alles ontstond en die van het concert een eenmalige gebeurtenis maakte; ik zeg dit omdat ik leeg cynisme nog minder verdraag dan een gemakzuchtige, vanuit het eigen ego geschreven recensie.

  8. Stijn de Jong 10 juli 2025 Reageer

    Deze recensie is me recht uit het hart gegrepen. De verafgoding van Brandi Carlile is een belangrijke reden waarom ik tegenwoordig minder in americana-kringen rondhang dan een jaar of wat terug. Ze is een van de mensen die een trend op gang heeft gebracht dat alles uit die hoek steeds gladder en gelikter gaat klinken. Het is zelfs weer trendy geworden om in de studio van die Mantovani-violen aan te laten rukken. Een kennis van me trok onlangs een grappige vergelijking met de jaren ’70: “Een paar jaar terug werd americana geïnspireerd door The Band, Gram Parsons en Neil Young, maar nu klinkt alles als de Eagles.” En daar kan ik me wel in vinden.

  9. Frank Kemper 11 juli 2025 Reageer

    Je hebt fans,en die willen lezen dat iedereen dat iedereen zo enthousiast is als zijzelf. Dat is een subjectieve beleving. En je hebt recensenten. Die kijken met een afstandelijke blik, ze analyseren wat ze zien en horen en plaatsen dat in de eigen ontwikkeling van de artiest, van de muzikale stroming waartoe die behoort en de maatschappelijke context. dat is wat Peter Bruyn naar behoren doet

    • Emma Bijl 11 juli 2025 Reageer

      Dat is eigenlijk niet wat hij doet. Hij rekent het Brandi aan dat ze niet ironisch is, en dat ze niet Emmylou Harris is. Dat is niet objectief, dat is vooringenomen.

    • Lucas 11 juli 2025 Reageer

      Inderdaad, een criticus analyseert en plaatst wat hij/zij/hen ziet/hoort/leest in een relevante context. Dat lijkt Peter Bruyn te doen, maar intussen blijkt duidelijk dat hij Brandi Carlile om te beginnen al niet interessant of uitzonderlijk vindt. Hij plaatst haar vooral in de context van zijn eigen smaak. Hij somt allerlei schijnbare zwaktes van haar muziek op (in veel “emo” gedrenkte country en mainstreampop”, “net een beetje teveel aangedikt”), die geen objectief oordeel zijn maar getuigen van een persoonlijke voorkeur; ook wanneer hij schrijft dat Carlile naar hartelust “[spartelt] in de grote middenstroom van wie de liedjes floreren in de automobiel, soep- en creditcardreclames, populaire televisieseries en wat niet al”, geeft hij aan dat hij haar muziek helemaal niks vindt – te mainstream wat hem betreft. Geen wonder dat hij in Paradiso niet op andere gedachten komt: “En zo staat zij ook in Paradiso.” Dit is een beetje dezelfde zinloze aanpak als een hekel hebben aan Hollywood-actieblockbusters omdat ze weinig diepgang hebben, en vervolgens tóch naar zo’n film gaan en hem om die reden in een recensie afbranden. Of vinden dat een schilderij altijd iets moet uitbeelden, en daarom een abstract werk de grond in boren: meten met verkeerde maten, en dat vervolgens als de objectieve waarheid presenteren. Terwijl het intussen vooral gaat om eigen opvattingen, eisen en verwachtingen. “Nergens een greintje relativering of ironie te bekennen”, schrijft Bruyn, maar waarom zou de muziek van Carlile ironisch of relativerend moeten zijn? Dat zijn eigenschappen die niet bij Carlile’s muziek horen, dus slaat het nergens op om ze daar tóch te gaan zoeken, zoals Bruyn doet, aangezien hij blijkbaar niet tegen de “sentimentmolen” kan en een hekel heeft aan pure, onversneden opgediende emotie. Geen wonder dat Peter Bruyn “allerminst overtuigd [is] is geraakt van de kwaliteiten van mevrouw Carlile”, want om dat voor elkaar te krijgen had ze simpelweg een andere artiest met een andere stijl moeten zijn. Sorry Frank, maar dat is echt niet hoe recensenten hun werk moeten doen. Dit is gemakzuchtig meninkjes opschrijven. (overigens: had Peter Bruyn ook “meneer” geschreven als een man op het podium had gestaan?)

  10. Simone Kivits 11 juli 2025 Reageer

    Was je op het zelfde concert ?!!!
    Op woensdag 9 juli stond Brandi Carlile in een uitverkochte Grote Zaal. De Grammy Award-winnende zangeres, songwriter, producer, 2-voudig Emmy-winnende componist én #1 New York Times-bestsellerauteur is al twintig jaar een vaste kracht binnen het altcountrygenre en liet woensdagavond overtuigend zien waarom.

    Met haar akoestische gitaar in de hand en begeleid door twee gitaristen, een toetsenist, pianist, cellist en violist vulde ze de zaal moeiteloos met haar stem, charme en muzikaliteit. Al vroeg op de avond verzamelden fans van alle leeftijden zich voor de deur, wat zorgde voor een warme, saamhorige sfeer. Het was een avond die de kracht van Brandi’s muziek en haar bijzondere band met het publiek nog maar eens onderstreepte.

    Foto’s door huisfotograaf Niels Vinck.

  11. Gertjan 11 juli 2025 Reageer

    Deze recensist heeft er werkelijk niets van begrepen. Geen enkel oog voor het feilloze gitaarspel, de muzikaliteit en de kwaliteit van het samenspel. Door wederzijds respect en enthousiasme sloeg de vonk over, niet door goedkoop sentiment. De recensist is m.i. zelf als muzikant hopeloos mislukt of ziet niet in hoeveel uren zwoegen op je instrument hiervoor nodig is. Echt onwaardig voor een muziektrecensist.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *