Fortarock 2014 – Festivalverslag

Bioscopen, theatervoorstellingen en massagesalons. Waar zomerfestivals steeds vaker om een totaalbeleving gaan, draait het bij hardrock- en metalfestival Fortarock, georganiseerd in het Goffertpark te Nijmegen, nog altijd puur om de muziek. Met bands als Anthrax, Slayer en Iron Maiden had de organisatie ook dit jaar weer een aantal grote troeven in handen. Tel daarbij op het mooie weer, een strakke organisatie en een uitermate beleefd publiek, en we kunnen spreken van de ideale omstandigheden voor een muziekfestival in een klassieke vorm.

Je hoeft geen wetenschapper te zijn om te zien dat je bij Fortarock op een metalfestival bent beland. Ondanks de zonnestralen ziet het grasveld van het Goffertpark zwart van de bandshirts, een stille kreet waaruit blijkt dat deze mensen hart hebben voor ‘hun muziek’ en waardoor mensen uit alle sociale lagen al snel met elkaar in contact kunnen komen. Het is eerder regel dan uitzondering dat een bezoeker al wijzend naar het T-shirt van een medebezoeker roept ‘te gekke band man’, waaruit een heel gesprek volgt over het aantal liveshows dat men heeft gezien en welk album uit het oeuvre nou het allerbeste is. Ook al heeft iedereen daar zijn eigen voorkeuren in, er is direct op een emotioneel niveau een band geschept.

Vandenberg’s Moonkings
Het Nederlandse The Charm The Fury trapt af. Deze metalcoreband met brulboei Caroline Westendorp aan het hoofd, het meisje dat harder schreeuwt dan je buurman, combineert een jeugdig enthousiasme met een professionele instelling en is op metalgebied nieuw Nederlands hoop. Het kwintet mag de afgelopen tijd een flink aantal meters op de podia hebben gemaakt, het staat nog altijd in schril contrast met de eerste act op het hoofdpodium: Vandenberg’s Moonkings. De door Adje Vandenberg opgerichte band bestaat weliswaar uit jonge gasten, de naamgever zelf was in zijn hoogtijdagen met Whitesnake en Vandenberg niet van de bühne af te slaan. Dat de routine er een beetje uit is, is dus niet zo gek. Maar Vandenberg, die de dag voor Fortarock tijdens Buma Rocks! de eerste Buma Rocks! Export Award heeft ontvangen, oogt gedreven en zijn gitaarspel is nog altijd behoorlijk soepel. Met name de op jaren zeventig hardrock gebaseerde riffs van de Moonkings rocken lekker. Toch roept de setlist een aantal vragen op. De knap uitgevoerde drumsolo van Mart Nijen Es is in een korte set als deze bijvoorbeeld vrij overbodig en ook de onvermijdelijke Vandenberg-hit Burning Heart was achteraf gezien misschien niet de beste keuze. Het is de enige keer dat er tijdens Fortarock 2014 een akoestische gitaar op het podium komt en paradoxaal genoeg dooft het vuur in de metalharten meteen, want de wereldwijde hit komt deze keer niet lekker over. Het zit sowieso niet mee, want de gitaarversterker van Vandenberg laat het een korte tijd afweten. Maar gelukkig doet Whitesnake-afsluiter Here I Go Again het tij op het juiste moment keren en kunnen we alleen maar blij zijn om Vandenberg weer in actie te zien, helemaal omdat hij ondersteund wordt door een prima band, met zanger Jan Hoving als stralend middelpunt.

Ghost
De Tent Stage is dan al volgelopen voor de mannen van Ghost. Of mannen: wie of wat er precies in de gewaden en achter de maskers van de ‘nameless ghouls’ zit is niet te zien, maar de naam van deze band, onder aanvoering van de ‘cardinal from hell’ Papa Emeritus II, wordt al vanaf het begin van de dag door een groot deel van de festivalbezoekers gefluisterd. Terecht, blijkt tijdens de set van dit satanische concept. Alles is tot de puntjes uitgevoerd: Papa beweegt alsof hij een kerkdienst leidt, terwijl de rest van de band vanaf de start losgaat op de zwaar door Black Sabbath geïnspireerde muziek. Maar een concept staat of valt bij de muziek en die is vandaag, net als het geluid, dik in orde. Strakke riffs, demonische koortjes (weliswaar uit een potje, maar wat kan ons het schelen) en als het publiek massaal meezingt met Monstrance Clock is het meteen duidelijk dat het heel moeilijk gaat worden om Ghost vandaag te toppen.

Alter Bridge
Alter Bridge begint langzaamaan een echt fenomeen te worden. Amerikaanse spierballenrock wordt in ons land niet altijd gewaardeerd, maar de band rond zanger Myles Kennedy en gitarist Mark Tremonti is een uitzondering op de regel: de platen vinden gretig aftrek en bij shows staat het altijd vol. Ook vandaag is de festivalweide goed gevuld als de band aftrapt. We krijgen een stevige set voor onze kiezen, al valt wel op dat de band een beetje plichtmatig overkomt. Ach, het is natuurlijk ook een moeilijk tijdslot, zo aan het einde van de middag in de volle zon. Niettemin speelt Alter Bridge zo strak als een machine en zorgen de solo’s van Tremonti ervoor dat om ons heen de luchtgitaar ter hand wordt genomen. Ook Kennedy is qua stem in goede doen. Een lekkere show, maar iets meer lol had de band wel uit mogen stralen.

Graveyard
Zo op het eerste gezicht is Graveyard vandaag de vreemde eend in de bijt op Fortarock. Goed, de bandnaam is natuurlijk zo metal als wat, maar qua muziek zitten de mannen toch meer in de psychedelische seventiesrock-hoek. Het zorgt wel voor een lekkere break tussen al het gitaargeweld door. Van de podiumpresentatie moet deze ingetogen jongens het niet echt hebben, maar muzikaal doet de band waar hij het beste in is: het snot voor de ogen grooven. Zanger/gitarist Joakim Nilsson schreeuwt bij tijd en wijle alsof zijn broekspijpen in de hens staan, maar neemt tijdens de set ook voldoende gas terug om de psychedelische gitaarpartijen de ruimte te geven. Af en toe wanen we ons zelfs even bij een concert van Iron Butterfly. Toch zien we Graveyard het liefst als het wat harder rockt, zoals in het bloeddorstige Ain’t Fit To Live Here. Werkt vandaag ook het beste, gezien de massaal gebalde vuisten in het publiek.

Slayer
Je hoort tijdens festivals, met name de populaire mainstreamfestivals, tegenwoordig iedereen gekscherend Slayer roepen, ook al is de band in geen velden of wegen te bekennen. Het draagt bij aan de cultstatus van een van de ‘Big Four’ metalbands (naast Anthrax en Slayer, behoren ook Metallica en Megadeth tot deze ‘grote vier’). Slayer kwam de laatste tijd met minder fraaie zaken in het nieuws. Vooral rond de meiperiode een jaar geleden ging het mis. Gitarist Jeff Hanneman overleed aan alcohol gerelateerd leverfalen en drummer Dave Lombardo werd ontslagen wegens een contractueel meningsverschil. En dus zit Paul Bostaph tijdens Fortarock op de drumkruk en wordt Hanneman geëerd tijdens de één uur durende thrashmetalparade. Het zijn meteen de twee opvallendste zaken aan het optreden, want Slayer is eigenlijk maar een saaie band om naar te kijken. Wel een heel goede en geoliede machine, maar net als bij Motörhead kom je niet vaak voor verrassingen te staan. Deze ‘best of’-setlist met onder meer klassiekers als Raining Blood en Angel Of Death wordt dan ook weer keurig gebracht. Afstrepen en door naar de volgende show.

Anthrax
Apart: Anthrax staat vandaag niet op het hoofdpodium, maar heeft de eer het kleine Monster Energy Stage af te sluiten. Op het eerste gezicht zou je denken dat een band met zo’n reputatie een grotere plaats verdient, maar het maakt Scott Ian en de zijnen niet uit. De gitarist (het enige originele bandlid) neemt samen met de in 2011 teruggekeerde zanger Joey Belladonna het publiek op sleeptouw met een setlist vol klassiekers. Beladonna staat meer op de monitors dan erachter, rent in het rond en zweept de metalfans, die massaal zijn toegestroomd, op sleeptouw. Hoogtepunt is de AC/DC-cover T.N.T., waarvoor de band dit jaar een Grammy-nominatie in de wacht sleepte en vandaag wordt opgedragen aan de zieke Malcolm Young. De in Nederland misschien minst bekende van The Big Four laat op Fortarock horen dat de band absoluut nog meetelt.

Iron Maiden
Het gros van het publiek komt voor headliner Iron Maiden. Van alle zwarte T-shirts die we hebben gezien, moet toch zeker de helft aan Iron Maiden worden toegekend. En de Britten – volgend jaar veertig jaar actief – weten precies wat er van ze wordt verwacht: een spectaculaire show. En die krijgen we voorgeschoteld. Tijdens de Buma Rocks!-conferentie, een dag eerder, werd de opmerking gemaakt dat de bands van tegenwoordig geen ‘anthems’ meer schrijven, oftewel: nummers die iedereen kan meezingen. Iron Maiden heeft er zat en gaat er niet spaarzaam mee om! Hits als Can I Play With Madness, The Trooper, Number Of The Beast, Wasted Years en Run To The Hills komen in rap tempo voorbij. Daarbij wordt er ook – zoals altijd bij Iron Maiden – aan het visuele aspect gedacht. Zo zien we een torenhoge pop van bandmascotte Eddie over het podium lopen. De energie die de band nog altijd uitstraalt is bewonderenswaardig. Frontman Bruce Dickinson (toch al 55) springt als een jonge haan over het podium, de ene keer wapperend met een vlag (The Trooper), de andere keer rennend over de grote decorstukken die een grote ijsvlakte uitbeelden. Van voor naar achteren wordt er meegezongen, door zowel jong als oud.

Het gaat goed met de metal in Nederland, dat leert een dagje Fortarock wel. De eerste generatie metalfans is aanwezig, maar de toestroom van een jonger publiek is ook opvallend. Het zorgt voor een gemêleerd gezelschap vandaag, dat gemoedelijk met elkaar omgaat. Metal verbroedert, zo zien we weer. Het belooft veel goeds voor de Pinkpop-maandag, waar de harde gitaren met o.a. Ghost, Mastodon en Metallica ook weer goed vertegenwoordigd zijn. Wij kijken ernaar uit!

Gezien op 31 mei 2014 in Goffertpark, Nijmegen
Foto’s: Luuk Denekamp
Meer foto’s op onze Facebookpagina.