De 15 beste debuutalbums van de jaren ’70

Elk decennium brengt weer een aantal nieuwe muzikale helden voort, maar bij hoeveel van hen is het meteen raak met het debuutalbum? Vaak hebben artiesten even een paar jaar (of langer) nodig om op te warmen voor hun magnum opus – kijk maar naar The Beach Boys, Bowie, U2 en Radiohead. Toch komt het af en toe ook voor dat een eerste plaat zó goed is, dat het geld meteen binnenstroomt, de muziekwereld er voorgoed door verandert of dat de makers de kwaliteit ervan nooit meer evenaren. Lust For Life kiest elke week de vijftien meest ontzagwekkende debuutalbums uit een bepaald decennium. Vandaag: de jaren zeventig!

15. Heart – Dreamboat Annie (1976)

Hoe toepasselijk: het debuut van een act met de naam Heart verscheen op Valentijnsdag 1976. Althans, in de Verenigde Staten, want in Canada lag het album het jaar ervoor al in de winkels. In de door mannen gedomineerde rockwereld was deze band een opvallende verschijning, want hoewel je in de sixties Big Brother And The Holding Company (met Janis Joplin) en Jefferson Airplane (met Grace Slick) had, kwam het destijds niet vaak voor dat een groep twee vrouwelijke boegbeelden had. Ann Wilsons stem en de gitaarriffs van haar zus Nancy vormden een machtige combinatie in songs als Crazy On You en Magic Man, die in Nederland beide de top 10 bereikten. Een droomdebuut, dus! [DvdG]

14. The Police – Outlandos D’Amour (1978)

Wie Outlandos D’Amour voor het eerst hoort, zal niet gauw geloven dat dit de eerste plaat is van het succesvolle Engelse trio. Niet alleen staat het debuut vol kant-en-klare hits (So Lonely, Roxanne, Can’t Stand Losing You), The Police onderscheidt zich ook direct van de massa met een eigen reggaepunkpop-genre en inimitabele sound. [JE]

13. Elvis Costello – My Aim Is True (1977)

‘Niet bij de start alles weggeven’, ‘rustig beginnen’. Zomaar twee leuzen die weinig effect hadden op de jonge, boze Elvis Costello. Zijn eerste drie platen (zijn debuut, This Year’s Model uit 1978 en Armed Forces uit 1979) behoren ruim veertig jaar later nog altijd tot zijn populairste werk. Hoewel het muzikaal misschien niet heel origineel klinkt, legde hij met zijn rauwe energie-explosie op My Aim Is True en intellectuele teksten de basis voor een nieuw genre: new wave. [JE]

12. Roxy Music – Roxy Music (1972)

Het debuut van Roxy Music was een van de eerste artrockplaten. De experimentele genialiteit van Brian Eno en het charisma en de prachtige emotionele stem van Bryan Ferry waren een gouden combinatie die (helaas) maar twee albums mocht beslaan. Eno verliet de band na opvolger For Your Pleasure (1973) en hoewel Roxy Music daarna meer gefocust was, sloeg de groep muzikaal gezien een andere weg in. [EdG]

11. Dire Straits – Dire Straits (1978)

Deze arme, uit de toon vallende Engelse band leende in de tweede helft van de jaren zeventig een paar centen om een demo op te nemen en scoorde een platendeal, voornamelijk door het succes van één nummer: Sultans Of Swing. Het krachtige, fingerpicking-gitaarspel van Mark Knopfler bracht vele muziekliefhebbers terug naar voorbije tijden, toen punk officieel nog ongeboren was en Boston en Fleetwood Mac nog niet de scepter zwaaiden. [JE]

10. Mike Oldfield – Tubular Bells (1973)

Maar liefst vijftien miljoen exemplaren werden er wereldwijd verkocht van Mike Oldfields nog altijd fantastisch klinkende doorbraakplaat. Tubular Bells was de eerste release op Richard Bransons label Virgin en maakte van de jonge gitarist meteen een internationale ster. Of nou ja, meteen… het succes van The Exorcist uit hetzelfde jaar hielp ook een handje, want regisseur William Friedkin gebruikte het hoofdthema voor zijn griezelige blockbuster. Oldfield maakte nog verschillende uitstekende andere albums, maar keerde ook meerdere keren terug naar zijn Tubular Bells. Zo verschenen er bijna evenveel sequels van deze plaat als van The Exorcist! [DvdG]

9. Kate Bush – The Kick Inside (1978)

Hoewel Kate Bush nog veel andere geweldige albums heeft gemaakt, zal haar debuut altijd bijzonder blijven. De oudste songs die erop staan, schreef ze toen ze nog een piepjonge tiener was en toen David Gilmour ze hoorde, was hij zo onder de indruk dat hij voor betere demo’s betaalde en die meenam naar platenlabels… En zo geschiedde. Bush is een genie en met The Kick Inside was meteen duidelijk dat ze muziek maakt zoals geen ander dat kan. [EdG]

8. Boston – Boston (1976)

Het debuut van Boston behoort tot de beste rockplaten uit de jaren zeventig en dat is zeker niet alleen vanwege de hit More Than A Feeling, die je nog steeds regelmatig op de radio kunt horen. Ook de zeven andere songs zitten fantastisch in elkaar en bevatten de direct herkenbare Boston-sound. Tom Scholz, gitarist en mastermind van de band, nam zijn tijd voor de opvolgers: in de 45 jaar na het debuut verschenen er slechts vijf andere platen, die helaas nooit meer zó goed waren. Er zijn dan ook weinig muzikanten zo perfectionistisch als Scholz. Zo vertelde hij in 2013 aan Lust For Life: “Zelfs een minuscuul gedeelte van een nummer kan het resultaat zijn van duizenden uren studiowerk.” [DvdG]

7. Lynyrd Skynyrd – (Pronounced ‘Lĕh-‘nérd ‘Skin-‘nérd) (1973)

1973 was een uitstekend jaar voor Southern rock. Niet alleen brachten The Allman Brothers Band (Brothers And Sisters) en ZZ Top (Tres Hombres) enkele van hun beste platen uit, ook maakte de wereld kennis met de groep die misschien nog wel het meest geassocieerd wordt met de term. Lynyrd Skynyrd werd ontdekt door Al Kooper (ex-Blood, Sweat & Tears) en hij nam ook plaats op de producersstoel voor het allerbeste studioalbum dat de mannen ooit zouden maken. Free Bird werd een waar anthem, waarvan de titel zelfs standaard bij concerten van andere artiesten werd geroepen vanuit het publiek. Een mijlpaal voor de band, het genre en rockmuziek in het algemeen. [DvdG]

6. Ramones – Ramones (1976)

Muziekliefhebbers kunnen eindeloos discussiëren over waar een bepaalde muziekstijl precies begon. Ook in de punkrock kun je genoeg voorlopers noemen, maar veel fans wijzen toch echt het debuut van Ramones aan als het eerste echte album in dat genre. Veertien puntige, pakkende songs, samengepropt op een plaatje dat in totaal nog geen half uurtje beslaat. Gek genoeg was de lp niet meteen een succes, ondanks de uitstekende recensies in muziekbladen, maar de invloed bleek gigantisch. Zelfs Tom Petty, die toch heel andere muziek maakte, noemde Ramones een van de weinige bands (samen met o.a. The Byrds en Led Zeppelin) die een echt origineel geluid lieten horen – en daarmee de muziekgeschiedenis voorgoed veranderden. [DvdG]

5. Iggy Pop – The Idiot (1977)

Als frontman van The Stooges kreeg hij al het de naam ‘Godfather of punk’, maar het eerste album van zijn solocarrière luidde ook een andere bijzondere periode uit de muziekgeschiedenis in. The Idiot is namelijk het onofficiële begin van de Berlijn-periode van Iggy Pop en David Bowie, waaruit ook Lust For Life en de Berlijn-trilogie van Bowie uit voortkwamen. Een bijzonder vruchtbare periode, om maar een understatement te gebruiken. [EdG]

4. Patti Smith – Horses (1975)

De ‘punk poet laureate’ had een enorme invloed op de punkstroming in de seventies. Ze verspilde geen tijd: haar debuut Horses, dat werd geproduceerd door John Cale, verkocht ten tijde van de release redelijk, maar groeide uit tot een invloedrijk fenomeen en kreeg zelfs het stempel ‘eerste punkalbum’ opgeplakt. Horses wordt gekenmerkt door simpele akkoordenprogressies gecombineerd met improvisatie, en natuurlijk Smiths bijzondere poëzie, waarvoor ze veel werd geprezen. [EdG]

3. Joy Division – Unknown Pleasures (1979)

Joy Division bestond slechts vier jaar toen de gekwelde frontman Ian Curtis besloot zichzelf van het leven te beroven – hij was pas 23. Debuut Unknown Pleasures is het enige Joy Division-album dat tijdens zijn leven het licht zag; een donker, grimmig, dansbaar en hoekig werkstuk dat samen met albums van o.a. Siouxie And The Banshees, The Fall en Talking Heads de blauwdruk zou vormen voor de florerende postpunk-sound van eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. En decennia later was de gigantische invloed van Curtis en de zijnen te horen in het werk van bands als Editors, The Strokes, Interpol en – meer recent – White Lies. [MC]

2. Van Halen – Van Halen (1978)

Menig aspirant-rockgitarist moet in 1978 verbijsterd naar de radio hebben geluisterd toen Van Halen voor het eerst uit de speakers knalde. Eddie Van Halen tilde gitaarspelen naar een heel nieuw niveau met zijn duizelingwekkende techniek, die talloze latere muzikanten inspireerde om ook duizend noten per seconde uit hun instrument te kunnen fingertappen. Los daarvan klinkt dit album 43 jaar later nog altijd alsof de band het gisteren opnam: van de beestachtige riff in Ain’t Talkin’ ‘Bout Love tot de maniakale uithalen van frontman David Lee Roth in Runnin’ With The Devil. Ja, wat hardrockdebuutplaten betreft werd Van Halens meesterwerk later alleen nog geëvenaard door Appetite For Destruction van Guns N’ Roses. [DvdG]

1. Black Sabbath – Black Sabbath (1970)

De titelloze plaat van Black Sabbath was niet alleen het debuutalbum van een van de grootste bands aller tijden, maar sec gezien ook de ‘geboorte’ van een compleet genre. Niet dat iedereen van meet af aan wist wat ze met die rare gasten en hun donkere muziek aan moesten hoor. Sterker nog, veel recensenten kraakten de plaat genadeloos af (een journalist van het blad Rolling Stone omschreef de band als ‘net als Cream, maar dan slechter!’), maar het publiek was wel degelijk meteen om. Het album verkocht prima, de naam Black Sabbath was gevestigd en talloze bands uit het hardere segment hebben hun carrière te danken aan het ijzersterke pionierswerk van Ozzy en co. Dat overigens 51 jaar na dato nog steeds urgent en waanzinnig goed klinkt, ondanks wat die zure journalisten destijds vonden. [MC]

Eervolle vermeldingen:
Emerson, Lake & Palmer – Emerson, Lake & Palmer (1970), Funkadelic – Funkadelic (1970), Rory Gallagher – Rory Gallagher (1971), John Prine – John Prine (1971), Steely Dan – Can’t Buy A Thrill (1972), JJ Cale – Naturally (1972), Bruce Springsteen – Greetings From Asbury Park, NJ (1973), Tom Waits – Closing Time (1973), Montrose – Montrose (1973), Bad Company – Bad Company (1974), Blondie – Blondie (1976), Sex Pistols – Never Mind The Bollocks, Here’s The Sex Pistols (1977), The Clash – The Clash (1977), Talking Heads – Talking Heads: 77 (1977), Cheap Trick – Cheap Trick (1977), Television – Marquee Moon (1977), Meat Loaf – Bat Out Of Hell (1977), The Cars – The Cars (1978)